اندیشه به معنای فکر، تفکر، تأمل و تأمل ذهنی است. این واژه به فرایند ذهنیِ بررسی، سنجش و تحلیل امور، ایدهها یا مسائل اشاره دارد.
تحلیل دستوری (گرامری): - نوع واژه: اسم (اسم مصدر)
- جنس: مؤنث (در فارسی جنسیت دستوری ندارد، اما در کاربرد ادبی گاهی به صورت مؤنث دیده میشود)
- جمع: اندیشهها
- نقش در جمله: معمولاً نقش نهاد، مفعول یا مضافالیه میگیرد.
تحلیل واژهشناسی (اتیمولوژی): - ریشه این واژه از فعل «اندیشیدن» گرفته شده است.
- فعل «اندیشیدن» از ریشه پهلوی «اندیش» و اوستایی «اندیشَ» (an-diš) گرفته شده است.
- در فارسی میانه نیز به همین صورت به کار میرفته است.
- ساختار: پیشوند «انـ» + ریشه «دیش» (به معنای دیدن، فکر کردن)
کاربرد واژه: - «اندیشه» در متون فلسفی، ادبی و روزمره برای اشاره به فکر و تفکر به کار میرود.
- مثالها:
- اندیشههای بزرگ، جهان را تغییر میدهند.
- هر انسانی باید در کارهای خود اندیشه کند.
- اندیشه و عمل باید در کنار هم باشند.
- در ترکیبات:
- خانهی اندیشه
- اندیشهی نو
- اندیشهورزی
خلاصه:
«اندیشه» یکی از واژههای کلیدی زبان فارسی است که به معنای فکر و تفکر به کار میرود و ریشهای کهن در زبانهای ایرانی دارد. این واژه در متون مختلف، از فلسفه تا شعر و گفتار روزمره، کاربرد گستردهای دارد. |